نگاهی به ساختار و محتوای واگویه‌های منظوم کودکان ( با رویکرد خراسان جنوبی )
کد مقاله : 1050-PPE (R1)
نویسندگان
مریم دباغیان *1، شایان اکبرپور بیرجندی2
1پردیس امام سجاد(ع) دانشگاه فرهنگیان بیرجند
2تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشکده علوم ورزشی، دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران.
چکیده مقاله
ادبیات جلوه بیانی هنر است و جنبه‌ی عمومی آن، که در افسانه ها، لالایی‌ها و ترانه‌های کودکان تجلی می‌کند، عناصر اصلی شعر کودک را در خود دارد و آن؛ موسیقی، آهنگ و شور و جنبشی است که با روحیّات کودکان متناسب است. این پژوهش تلاشی درجهت معرّفی و تحلیل واگویه‌های منظوم کودکان و بیان ارزش های نهفته در این بخش از ادبیّات عامیانه است. پژوهنده ضمن مطالعه‌ی کتابخانه‌ای و تحقیق میدانی، در این مقاله به تحلیل ساختار و محتوای شعرگونه هایی از انواع ترانه های کودکان پرداخته‌است. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که نظم‌های شفاهی کودکان و نوجوانان، سرشار از باورها و عناصر فرهنگ اصیل، کهن، ملّی و بومی است و ردّ پای بسیاری از آداب و سنن اجتماعی، اخلاقی، مذهبی و حتّی باورهای باستانی و گاه اسطوره‌ای را می‌توان در دل آن‌ها یافت. تخیّلِ انعطاف پذیر کودک، روح خلّاق و لطیف او را می نمایاند و بعضاً اسطوره‌های ملّی را نیز به‌کار می‌گیرد با توجّه به این‌که دراشعار عامیانه خصوصاً اشعار کودکان از صنایع بدیعی و بیانی کمتر استفاده شده و تأکید آن بر موسیقی از طریق تکرارهای واجی مختلف می باشد؛ بیشتر آن‌ها، ساختاری منسجم، منظّم و آهنگین دارند و شایسته نگاهی ژرف‌تر و توجّهی آگاهانه‌تر هستند.
کلیدواژه ها
ادبیّات کودک، قالب ترانه‌های کودکان، واگویه‌های منظوم، اشعار عامیانه.
وضعیت: پذیرفته شده